Prace budowlane są drogie i skomplikowane, a naliczanie podatku wcale tego nie ułatwia. Nie zawsze wiadomo, jaki VAT. Szczególnie trudne wydaje się to w przypadku montażu dachu i prac dekarskich. Sprawdź, jak to naprawdę jest.
Jakie opodatkowanie dla robót remontowych?
VAT zawsze bywa problemem. Prawo podatkowe jest pełne podchwytliwych elementów dla podatników, co odczuwają osoby wykonujące prace budowlane, inwestycje budowlane, remonty. Nie zawsze wykonawca czy przedsiębiorca, czy osoba prywatna wie, kiedy jaką stawkę naliczyć, np. na dach 8% VAT, a kiedy konieczna jest stawka 23%. Aktualnie reguluje to ustawa o podatku od towarów i usług z 11 marca 2004 r. ar. 41 ust. 12. W myśl jej zapisów obniżoną stawkę VAT można zastosować po spełnieniu dwóch konkretnych wymogów:
- wykonywane roboty muszą dotyczyć remontu, modernizacji, termomodernizacji, budowy, przebudowy obiektów budowlanych;
- roboty lub przebudowy muszą być wykonywane w obiektach zaliczanych do społecznego programu budowlanego (lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych, domy wolnostojące, budynki z większą ilością mieszkań)
Konstrukcje budowlane muszą przylegać do budynku, w związku z czym remont dachu lub jego wymiana mieszczą się w stawce 8% VAT-u. Jednak tej samej stawce nie podlegają już konstrukcje wolnostojące obok budynków, a także markizy tarasowe. Wyjątkiem są niektóre elementy, np. pergole, zadaszenia, które powstawały razem z budynkiem. Dobudowane konstrukcje nie są objęte niższym podatkiem.
Stawka VAT a powierzchnia remontu
Jeśli mowa o dachach to istotne jest, że dach 8% VAT związany jest z powierzchnią budynku. Ustawodawca bowiem określił, jaki jest limit powierzchni objętej tą stawką. I tak dla lokali mieszkalnych, które spełniają wspomniane warunku ustawy taki limit to 150 m kwadratowych, z kolei dla budynków wolnostojących (jednorodzinnych) to 300 m kwadratowych. Podejmując się prac dekarskich, warto od razu ocenić, jaką powierzchnię będzie się wymieniać bądź nakładać. Jeżeli obejmie ona tylko wskazane limity, wtedy można skorzystać ze stawki 8%. Jednak gdy podczas prac okaże się, że obszar zostanie przekroczony, wtedy nadwyżka zostanie już policzona ze stawką 23%. Przy tym nie należy się obawiać, że w przypadku budynków z większą ilością lokali mieszkalnych dojdzie do takiej sytuacji. Zostały one zgodnie z ustawą wyłączone od tego, gdyż mowa jest o robotach budowlanych związanych budynkiem, a nie konkretnym lokalem.
Usługi remontowe dachu a VAT
Oczywiście skorzystanie ze stawki 23% jest możliwe, jeśli nie chcesz zawracać sobie głowy innymi możliwościami. Jednak warto pomyśleć, jak oszczędzić, zwłaszcza że wystarczy odpowiednie podejście, i dach 8% VAT będzie mógł zostać użyty. Przepisy pozwalają na to jeśli do wymiany dachu albo modernizacji będzie zamówiona usługa montażu. W takiej sytuacji materiały i ich dostawa nie są liczone osobno, ze stawką 23%. Ich dostarczenie jest niezbędne dla wywiązania się ze zlecenia i może być objęte niższym podatkiem. Dla właściciela budynku, w którym praca ma być wykonana, jest to korzystniejsze. Jednocześnie nie ma żadnego znaczenia, jaki materiał będzie użyty do przeprowadzenia prac. Może to być dachówka z wyższej grupy cenowej, jak również blachodachówka. Jednocześnie w przypadku osobnego kupienia materiałów (bez montażu), np. parapetów, wtedy naliczona stawka wynosić będzie 23%. Gdy jednak parapety będą zamawiane z montażem, stawka opodatkowania będzie niższa.
Pokrycie dachowe a stawka VAT
Wszystkie prace dekarskie związane z dachem czy to jego zakładanie, czy wymiana pokrycia to duże roboty. Stawka na dach 8% jest tu bardzo korzystna. Uściślić należy, że pod tę stawkę podchodzi także modernizacja już istniejącego pokrycia, jak i roboty konserwacyjne związane z dachem. Niższa stawka obejmuje również pokrycia wykonywane z blachy trapezowej oraz blachodachówki. VAT 8% może skłonić osoby posiadające budynki wymienione w ustawie do prawidłowego zadbania o zadaszenie i jego aktualną naprawę. Rozeznanie się w stawkach VAT na produkty związane z dachem i materiałami do jego modernizacji jest korzystne. Budownictwo zawsze generuje wysokie nakłady, dlatego warto mądrze szukać oszczędności.
Zapytaj o TANI DACH
VAT na budowy i remonty
Choć to zaskakujące na „vacie” można zaoszczędzić nawet przy robotach budowlanych. Jeśli poznasz zasady prawne rządzące jego rozliczaniem, z powodzeniem podczas remontu czy budowy będziesz mógł użyć stawki 8%. Niższy VAT od robót budowlanych też jest możliwy. Sprawdź to sam!
Kiedy niższa stawka VAT?
Zgodnie z aktualnymi przepisami o podatkach od towarów i usług (podatek VAT) stawka VAT wynosi 23%. Są jednak wyjątki, na których można skorzystać, ponieważ obejmuje je stawka 8%. Do tych wyjątków zaliczają się roboty budowlane, remonty, modernizacje i termomodernizacje, dostawa w obiektach budowlanych albo na ich integralnej części. Jest to związane z art. 41 ust. 12 ustawy o podatku VAT. Ustęp ten określa jasno, jakie obiekty mogą zostać objęte niższą stawką. Przede wszystkim dotyczy to obiektów, które zaliczają się do społecznego programu mieszkaniowego: obiekty budownictwa mieszkaniowego, lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych.
Stawką 8% VAT nie są objęte lokale użytkowe. Dodatkowo obiekty muszą być ujęte w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych, a ich powierzchnia nie powinna być większa, niż 300 m kwadratowych. Jeśli budynek spełnia wymagania ustawy, wówczas niższym podatkiem mogą zostać ujęte:
- modernizacja i termomodernizacja zmierzające do unowocześnienia budynku lub lokalu mieszkalnego;
- remont zmierzające do odświeżenia budynku albo przywrócenie go do stanu pierwotnego użytkowania;
- przebudowa poprzez roboty budowlane, które wpływa na techniczne elementy budynku, jednak w tym przypadku istotne jest, że nie mogą one wpłynąć na zmianę powierzchni, ilość pięter, szerokość, wysokość, długość budynku.
Materiały budowlane i VAT
Kupując samodzielnie materiały budowlane, nawet jeśli zakładać będzie je fachowiec, kupuje się je z 23% stawką VAT. Jednak można tego uniknąć i oszczędzić aż 15%. Jest to możliwe poprzez zakup usługi wraz z montażem. Prawidłowe wykonanie zlecenia w ramach budowy, remontu, modernizacji jest uzależnione od dostarczenia materiałów. W związku z tym naliczana jest dla nich stawka 8%. Taki VAT od robót budowlanych wpływa korzystnie na budżet przeznaczony na ich wykonanie. Są jednakże wyjątki i niektóre elementy stosowane podczas prac remontowych/budowlanych nie są obejmowane niższą stawką podatkową. Dotyczy to, chociażby parapetów z blachy, zazwyczaj montowanych na zewnątrz budynku. Ustawodawca nie uznaje ich za towary używane, ponieważ są montowane w stanie, w jakim dostarczane są do klienta. W związku z tym parapety z blachy nie podlegają stawce 8% VAT.
Wyjątki w stosowaniu VAT 8%
Wyjątki w VAT na roboty budowlane to nie tylko parapety z blachy. Niższa stawka nie jest możliwa do uzyskania, kiedy prace są prowadzone na zewnątrz budynku. Możliwe jest ujęcie stawką 8% jedynie tego, co jest wykonywane wewnątrz domu. Warto mieć to w pamięci, zwłaszcza kiedy prowadzi się prace budowlane czy modernizacje, które wymagają przeprowadzenia działań wewnątrz budynku oraz poza nim. Zdarza się to, np. przy pompach ciepła. Poza parapetami z blachy do wyjątków należą także rolety wewnętrzne albo markizy okienne. Wydawać by się mogło, że skoro rolety montuje się w środku, można skorzystać z niższego VAT-u, lecz nie w tym przypadku. Jest to związane z faktem, że zamontowanie ich nie ma znamion modernizacji ani remontu pomieszczenia. Mają bardziej funkcję dekoracyjną. Istotne jest też, że do niższego VAT-u nie kwalifikują się ani prace geodezyjne, ani prace projektowe wykonywane przed przystąpieniem do robót budowlanych.
Kiedy stosować niższą stawkę VAT?
Skoro już wiadomo, kiedy nie niższa stawka nie jest możliwa, warto określić, jakie dokładnie prace mogą być nią objęte. VAT od robót budowlanych obejmuje nie tylko szeroko zakrojone remonty i modernizacje, to także poszczególne elementy tego procesu.
- montowanie oświetlenia oraz drzwi i okien (tj. prace montażowe);
- montowanie schodów, adaptowanie pomieszczeń na pomieszczenia mieszkalne, np. piwnic, strychów, zabudowa wnęk stałymi szafami poprawiającymi komfort mieszkania i przechowywania (tj. prace modernizacyjne);
- malowanie obiektu, układanie płytek, układanie podłogi (tj. prace remontowe);
- zakładanie instalacji wodno-kanalizacyjnej, gazowej, alarmowej, które są istotne z perspektywy prawidłowego działania domu, lokalu mieszkalnego (tj. prace instalacyjne);
- układanie dachówek, wymiana dachu, ocieplanie dachu, stawianie ścian w obiekcie, przygotowywanie fundamentów (tj. prace budowlane).
Materiały czy wykonawstwo – co Ci da niższy VAT
Temat obniżonej stawki VAT na elementy związane z remontem i budową budzi dużą ciekawość. Owszem, zawsze możesz zostać przy stawce 23%, niezależnie od tego, jakie prace wykonujesz, ale po co? Skoro można oszczędzić.
Podstawa prawna niższej stawki VAT
Stawka 23% VAT jest stawką podstawową, zgodnie z ustawą o podatku od towarów i usług. Jednak są wyjątki objęte stawką niższą, mianowicie 8%. Dotyczy to nie tylko usług związanych ze sportem, kulturą oraz rekreacją, ale także – co może być zaskakujące – budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.
Jest to zasada zgodna z art. 41 ust. 12 oraz 12a i 12b. W myśl tego artykułu dostawy, remont, modernizacja i termomodernizacja, przebudowy obiektów budowlanych albo ich części oraz budowy zaliczane do społecznego programu mieszkaniowego. Pod tą nazwą znajdują się:
- obiekty budownictwa mieszkaniowego albo ich części, poza lokalami użytkowymi;
- lokale wymienione w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych, np. budynki związane z ochroną zdrowia, opieką lekarską i zakwaterowaniem, jak domy opieki;
- lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych, nieznajdujących się w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (tj. lokale znajdujące się w budynkach hotelowych, biurowych, garażach, muzeach).
Dodatkowo, aby skorzystać z niższej stawki VAT, obiekt budowlany musi mieć w przypadku lokali mieszkalnych nie więcej, niż 150 m2, a w przypadku budynków jednorodzinnych do 300 m2. W przypadku nadwyżek podczas budowy czy remontu nadwyżka zostanie objęta stawką VAT 23%.
Kiedy można skorzystać z niższej stawki VAT?
Aby skorzystać z niższej stawki VAT, warto rozważyć materiały z wykonawstwem. Daje to podstawę do naliczenia 8% VAT-u, a więc pozwala zaoszczędzić znaczące sumy. Często klientom wydaje się, że jeśli sami kupią materiały budowa lub remont będzie tańsza. Okazuje się, że niekoniecznie. Zamawiając usługę, np. montaż okien, drzwi, układanie dachówek z montażem w firmie będącej płatnikiem VAT można zgodnie z prawem skorzystać z obniżonej stawki VAT. Wynika to z faktu, że materiał z wykonawstwem jest traktowany jako dostarczenie materiału niezbędnego do wykonania zleconej usług. Bez jego dostarczania usługa nie mogłaby być poprawnie zrealizowana. Biorąc to pod uwagę, należy przed zawieraniem umów budowlanych czy remontowych dokładnie określić, czy ich przedmiotem są same materiały, wtedy stawka będzie wynosić 23% czy jednak materiały z wykonawstwem i wtedy stawka będzie niższa. Dodatkowo z wyższego VAT-u mogą być wyłączone: prace montażowe, prace modernizacyjne, prace instalacyjne i prace budowlane związane z fundamentami oraz kopaniem.
Kiedy nie obowiązuje niższa stawka VAT?
Choć perspektywa skorzystania z niższego VAT-u jest zawsze kusząca, bywa, że nie wszystkie kwestie związane z remontem są nią objęte. Zgodnie z przepisami obniżona stawka dotyczy prac budowlanych, remontowych, modernizacyjnych wewnątrz budynku. Z tego powodu takie elementy, jak parapety zewnętrzne czy parapety z blachy nie są objęte niższą stawką. Mają konkretną formę, nie zmienia się ich przed montażem i nie uchodzą według ustawy za towar użytkowy. W związku z tym parapety zewnętrzne będą objęte stawką 23%. Podobnie będzie z rzeczami, które mają funkcje bardziej dekoracyjne, niż związane z remontem lub modernizacją, np. rolety wewnętrzne, moskitiery. Istotnie, są przydatne dla komfortu mieszkania, jednak nie są związane z procesem budowlanym ani remontowym. Jednocześnie dobrze jest pamiętać, że w przypadku przekroczenia przez towary bez podatku, wliczanych do podstawy opodatkowania przekroczy 50% podstawy, wtedy ustawodawca nie pozwala na zastosowanie 8% stawki VAT.
Jak postąpić w razie kontroli?
Obniżona stawka VAT przy pracach budowlanych i remontowych jest zgodna z prawem, ale w przypadku kontroli trzeba legitymować się odpowiednimi dokumentami. Mają one udowodnić wykonanie usługi, dostarczenie materiału z wykonawstwem. Okazać można:
- umowę na wykonanie zlecenia, najlepiej z wyszczególnieniem wykonanych prac, czasem realizacji, miejscem realizacji, danymi osobowymi stron (z uwagi na ustawowe ograniczenia należy zadbać o podanie powierzchni, na jakiej była wykonywana usługa);
- potwierdzenie zapłaty, np. wydruk wykonania przelewu bankowego;
- protokół zdawczo-odbiorczy z wykonania zlecenia, podpisany przez obie strony umowy.
Specjaliści zalecają, aby niezależnie od dokumentu do kontroli była tam zawarta powierzchnia obiektu budowlanego. Ona jest podstawą skorzystania z obniżonego VAT-u.